Les 8 --- Nu of niet nu?

 

Οἱ ἵπποι ἐσθίουσι και καθεύδουσιν ἐν τῷ σταθμῷ.

De paarden eten en slapen in de stal.

 

De werkwoordsvormen ἐσθίουσι en καθεύδουσιν zijn beide 3^de persoon meervoud (actief indicatief praesens) van respectievelijk ἐσθίειν (“eten”) en καθεύδειν (“slapen”). Het valt op dat de vorm ἐσθίουσι niét op een -ν eindigt en de vorm καθεύδουσιν wél. De eigenlijke uitgang van de 3^de persoon meervoud (actief indicatief praesens) is: -ουσι. Aan die uitgang wordt doorgaans een -ν toegevoegd indien het volgende woord met een klinker begint (reden: om een hiaat te vermijden; we spreken over een hiaat indien een woord dat eindigt op een klinker gevolgd wordt door een woord dat begint met een klinker; bij het uitspreken van twee dergelijke woorden merk je een kleine hapering = hiaat). Deze eind-ν wordt ook aan de uitgang -ουσι toegevoegd op het einde van een zin (bv. voor een punt).

De wetenschappelijke benaming voor die eind-ν is: “nu ephelkustikon” (= “toegevoegde nu”). In de zin waarmee deze les begon krijgt de werkwoordsvorm ἐσθίουσι géén eind-ν, omdat het volgende woord (και = “en”) met een medeklinker begint; καθεύδουσιν daarentegen krijgt wél een eind-ν, omdat het volgende woord (ἐν = “in”) met een klinker begint.

Het substantief ὁ σταθμός betekent: “de stal”. Het staat in de datief omdat het voorzetsel ἐν (“in”) de datief vereist.